Wielka piątka, czyli Pięcioczynnikowy Model Osobowości - czym się charakteryzuje?

Data: 22.08.2023

Wielka Piątka (ang. Big Five) to najbardziej rzetelna i sprawdzona teoria cech osobowości. Pięcioczynnikowy model osobowości został stworzony przez amerykańskich psychologów: Paula Costę i Roberta McCrae’a. Wyodrębnia on pięć czynników które tworzą osobowość człowieka: neurotyczność, ekstrawersję, otwartość na doświadczenie, ugodowość i sumienność.

Zgodnie z modelem Wielkiej Piątki, wszystkie wyżej wymienione czynniki są niezmienne, uniwersalne (niezależne od płci, rasy, kultury) oraz uwarunkowane biologicznie co oznacza, że w wysokim stopniu podlegają dziedziczeniu. Dodatkowo - co wyjątkowo ważne - realnie istnieją i mają wpływ na przystosowanie człowieka do środowiska. Efektem jest jakość wykonywanej pracy, osiągnięcia zawodowe oraz ogólna satysfakcja z życiowa.

Według literatury naukowej z zakresu psychologii biznesu, koncepcja Wielkiej Piątki jest uznawana za najbardziej miarodajną i najlepiej przebadaną.

Jakie są wymiary osobowości wg Wielkiej Piątki?

Według Wielkiej Piątki, w ramach wszystkich uniwersalnych wymiarów osobowości można wyróżnić 6 składników. Wygląda to w następujący sposób:

  • Ekstrawersja – pozytywne emocje, serdeczność (ciepło), towarzyskość, asertywność, aktywność, poszukiwanie wrażeń
  • Ugodowość zaufanie, prostolinijność, altruizm, ustępliwość, skromność i skłonność do rozczulania się
  • Sumienność – kompetencje, skłonność do porządku, obowiązkowość, dążenie do osiągnięć, samodyscyplina i rozwaga
  • Neurotyczność – lęk, agresywna wrogość, skłonność do depresji, impulsywność, nadwrażliwość, nieśmiałość
  • Otwartość na doświadczenia – wyobraźnia, uczucia, estetyka, działanie, idee i wartości

Jakie są narzędzia do pomiaru modeli osobowości Wielkiej Piątki?

Na samym początku należy zaznaczyć, że istnieje wiele różnorodnych testów osobowości stworzonych na podstawie badań psychologicznych.

Test Wielkiej Piątki skutecznie pomaga przewidywać zachowania ludzi i postrzegać je w wielu aspektach życia, choć mogłoby się wydawać, iż nie mają bezpośredniego związku z osobowością. Cechy osobowości rzutują na umiejętność przyswojenia określonych kompetencji i wykorzystywania ich w danej sytuacji.

Kompetencje mają istotny wpływ nie tylko na pracę i rozwój firmy, ale odgrywają ważną rolę w codziennym życiu. Z tego powodu warto stworzyć model kompetencji (profil kompetencyjny).

Jak już wspomniano, cechy osobowościowe kształtują określony wzorzec zachowań człowieka. Wpływają na wszelkie dziedziny życia człowieka i odgrywają znaczącą rolę w obszarze związanym z pracą zawodową. Pracownik nieprzejawiający kluczowych cech ujętych w modelu kompetencyjnym może napotkać trudności w wykonywaniu obowiązków i przejawiać mniejszą efektywność pracy.

Dlatego warto stawiać na narzędzia zapewniające obiektywność oraz poparte solidną analityką danych. Szereg rzetelnych narzędzi psychometrycznych, opartych na tzw. Wielkiej Piątce zapewnia Master Management Poland

Profesjonalne strategie, które są wynikiem ponad 35-letnim doświadczenia, podnoszą efektywność biznesową zasobów ludzkich, a co za tym idzie – całej organizacji. Podjęcie współpracy gwarantuje również pomoc w przeprowadzeniu testów i analizie danych, na każdym etapie.

Wskazówki PiecieczynnikowyModelOsobowosci, BIG5, BIGFIVE, testosobowosci WielkaPiatka, EASI, CostaMcCrae