Test osobowości - na czym polega?

Data: 22.08.2023

Test osobowości to narzędzie pozwalające na określenie predyspozycji, cech oraz stylów radzenia sobie z różnymi sytuacjami, jakie posiada dana osoba. Testy osobowości są często stosowane w celu określenia predyspozycji zawodowych, a także w procesie rekrutacji oraz rozwoju pracowników. Testy osobowości powinny być przeprowadzane przez ekspertów z zakresu psychologii, trenerów biznesu lub doradców zawodowych.

Ale czym jest właściwie ta osobowość?

Osobowość to unikalny zestaw cech, skłonności, przekonań i zachowań, które określają sposób, w jaki dana osoba postrzega i reaguje na świat i swoje otoczenie. Osobowość jest dynamiczna i może się zmieniać w ciągu życia danej osoby, jednak istnieją pewne trwałe elementy, które pozostają stałe. Psychologowie używają różnych teorii i narzędzi do opisywania i badania osobowości, w tym testów osobowości, aby pomóc ludziom w zrozumieniu siebie i swoich relacji z innymi.

Osobowość to wewnętrzny system, którego zadaniem jest jednocześnie umożliwianie adaptacji i integracji myśli, uczuć a także zachowań w określonych sytuacjach i okolicznościach. Osobowością nazywamy również względnie trwałe cechy oraz dyspozycje behawioralne (skutkujące podejmowaniem takich, a nie innych działań) i psychiczne (manifestujące się danym nastrojem czy emocjami) jednostki, odróżniające ją od innych jednostek bądź grup. W skrócie - osobowość to zespół cech, które determinują reakcje i zachowanie jednostki w danych okolicznościach.

Znając wpływ osobowości na reakcje i zachowania w danych okolicznościach, możemy wykorzystać tą wiedzę w tworzeniu osobowości zawodowej. Takie badania mogą być bardzo przydatne m.in. w procesie rekrutacji na dane stanowisko.

MPA, czyli test osobowości zawodowej stworzony przez ekspertów Master Management, to narzędzie, wspomagające rekruterów w identyfikowaniu typu kandydata potrzebnego do pracy. Można to zrobić za pomocą dopasowania osoby do pracy, określając wymagania pracy, które identyfikują:

  • Niezbędne zadania w pracy
  • Wymagane umiejętności
  • Wymagana wiedza
  • Cechy osobiste (Osobowość)

Test osobowości mierzy preferencje zachowania. Oznacza to, że jako jednostka nie jesteśmy w stanie odpowiedzieć „dobrze lub źle”, jednak mogą istnieć pewne cechy behawioralne, które są bardziej odpowiednie lub pożądane w określonych sytuacjach.

Jak wspomniano wyżej, test osobowości często pokazuje lub mierzy to, co nazywamy preferencjami behawioralnymi. Nie opisuje one tylko sposobu zachowania osoby lub kandydata, ale zwracają uwagę na najbardziej typowe lub powszechne zachowanie danej osoby.

Jakie są rodzaje testów na osobowość?

Jednym z podstawowych testów badania osobowości jest ten stworzony przez amerykańskich psychologów: Paula Costę i Roberta McCrae’a. Wielka Piątka (ang. Big Five) to najbardziej rzetelna i sprawdzona teoria cech osobowości. Mówi ona o pięciu czynnikach, które tworzą osobowość człowieka: neurotyczność, ekstrawersję, otwartość na doświadczenie, ugodowość i sumienność.

Ten test osobowości swoją popularność zyskał dzięki wiarygodności jaką przejawia w szerokim zakresie: poczynając od zastosowań klinicznych, a kończąc na rozmowach kwalifikacyjnych do pracy. Wielu profesjonalistów z tych dziedzin postrzega też The Big 5 Model (Wielka Piątka) jako bardzo dobry fundament do rozwijania bardziej szczegółowych testów osobowości lub uzupełniania go testami zachowań, motywacji, poznawczymi.

W jaki sposób należy wykonać test na osobowość, czyli co warto mieć na uwadze?

Wiele osób wykonujących testy osobowości zastanawia się co może zrobić, by jak najlepiej wypaść i uzyskać pozytywny wynik. Badani mogą nadmiernie analizować poszczególne pytania lub zadania testowe zamiast zastanowić się co tak naprawdę czują. Najważniejszym aspektem wykonywania testów psychologicznych jest szczerość, która pokazuje jak dana osoba zachowała by się w danym momencie i co wpływa na jej decyzje.

Test na osobowość jest przydatnym narzędziem podczas rekrutacji. Jego wyniki mogą wskazać odpowiedniego kandydata na dane stanowisko, zaoszczędzając czas i pieniądze firmy rekrutującej. Warto jednak korzystać z testów, które mają wysokość trafność i rzetelność oraz są rekomendowane przez uznane, międzynarodowe i polskie instytucje.